CARTA EMOTIVA DUN SAHARAUÍ A UN COLECTIVO DE PROFESORES ESPAÑOIS

Cantas veces o terei dito, escrito, e constantemente reivindicado: non se pode estar ao mesmo tempo coas vítimas e cos verdugos. Refírome á causa do pobo saharauí e a responsabilidade do estado español e de canta nación respira no mesmo.

Díxeno, alto e claro, en nome de AGE, no Parlamento de Galicia, e en canto acto participei en apoio do pobo saharauí. Sen ambaxes. Sen hipocrisías. Sen caer no posibilismo e no mercadeo. 

Hoxe recibín unha carta emocionante dun saharauí. Unha carta triste. Mais tamén reivindicativa. Pedinlle permiso para replicala e rulala. Deúmo. Aquí está a súa carta.

Grazas por esa confianza compañeiro Hamad. O meu corazón e ánimo contigo e co pobo saharauí.

****

Queridos Profesores,

Escribo esta carta porque no consigo expresar lo que siento sin que las lágrimas inunden mis ojos.

Quería daros la bienvenida con los brazos abiertos y una sonrisa en el rostro, son estas las bienvenidas que se merecen los que nos trasmitieron conocimientos y participaron en nuestra formación, no sólo academicamente sino también como seres humanos..

Me gustaría daros una cálida bienvenida junto a mis colegas y amigos y recibiros en nuestros hogares donde nuestras madres os podrían agradecer todo vuestro duro trabajo y dedicación.

Por desgracia, esa no es la bienvenida que os puedo dar. No os puedo dar la bienvenida junto a mis colegas y amigos, porque después de vuestra partida, y tras el abandono de España, Marruecos entró y ocupó por la fuerza el Sahara, mató, asesinó, secuestró y encarceló a vuestros alumnos, mis amigos y colegas.

Muchos de ellos murieron, desaparecieron o agonizaron hasta la muerte en las mazmorras marroquíes. Tal y como yo fui detenido y torturado casi hasta la muerte,  asi fue el destino de muchos de ellos.

Aquellas caras sonrientes, de jóvenes con todo su futuro por delante y cuyas mentes ayudasteis a formar, desaparecieron. Esas caras ya no existen estos, las sonrisas y el futuro les fueron arrancados por Marruecos, el Reino del Terror.

¿Y cómo puedo yo decir a las madres de estos mis amigos y colegas, que aquí en El Aaiun ocupado, están de visita los profesores españoles? No puedo. Estas madres lloran desde hace 43 años, hace 43 años que las lágrimas húmedas o secas no abandonan a sus ojos y sus corazones, lloran por sus hijos lloran. ¿Cómo puedo yo entonces decirles que sus profesores están aquí en El Aaiun ocupado, durmiendo en hoteles, comiendo en restaurantes, paseando por las calles de El Aaiun ocupado, llenando los bolsillos de los asesinos de sus hijos? Cada céntimo que gastan, Marruecos lo utiliza para oprimirnos y robarnos.

Estos no es la bienvenida que os quería da.

La bienvenida que os quería dar me está prohibida hasta el día en que el Sahara sea independiente.

Y les pido que cuando paseen por El Aaiún recuerden el pasado, pero más importante que eso es que vean el presente: una ciudad ocupada, donde los asesinos de vuestros alumnos se sientan como reyes a vuestro lado en las terrazas.

Donde los verdugos de vuestros alumnos acosan, persiguen y torturan a sus hijos y nietos, hermanas, hijas y nietas.

Os pido que veáis y no regreséis en silencio, y que en nombre de vuestros alumnos podáis contar esta injusticia a vuestra gente, a vuestro gobierno que nos abandonó y nos entregó como si fuéramos mercancía al Rey de Marruecos.

Acordaros de nuestras caras. Acordaros de nuestros sueños y deseos.

Me despido pidiéndoos que volváis cuando el suelo que pisasteis en el Sahara no esté ocupado.

Con estima y consideración,

Hmad Hamad

A COTIANEIDADE DA REPÚBLICA

En claro contraste coa devoción da tradición e das infinitas e interminables procesións, o 14 de abril, no Día da República, expresamos, en distintos puntos da xeografía galega, a necesidade non só de facer memoria, senón de crear futuro. 

Como o texto que relatei en Lavacolla contou cunha versión que gozou da acertada ollada que lle soubo dar a xornalista Irene Tomé Urresti e que saiu onte, sábado 15 de abril, en Praza Pública, hoxe aloxo neste meu blog o texto que serviu de apoio para a miña intervención no acto que realizou Esquerda Unida Compostela na Alameda. 

A COTIANEIDADE DA REPÚBLICA

 

Pode resultar un paradoxo dicir que vou falar da cotianeidade da República. Mais, como tentarei explicalo, de forma moi breve, non o é. Porque o silencio e a desmemoria son unha expresión desa cotianeidade e consecuencia da cultura do medo que sementou a ditadura Franquista a todo proxecto, a toda persoa, a todo feito que tivese o aroma a República.

Franco sabía moi ben que a República era sobre todo un proxecto de esquerdas, de comunistas, de anarquistas e por iso fixo todo o posible para extirpar o "cancro vermello" e construír, a sangue e lume, desde o mesmo momento do golpe de estado, como desmostran os preto de 190 campos de concentración existentes entre 1936 e 1947 e os 119 batallóns de traballadores forzosos, auténticos escravos de Franco, que se viron sometidos a todo tipo de perversións e maldades con fin a clasificalos, reducalos politicamente, recatolizalos, depuralos, humillados e usalos en todo tipo de traballos espallados por toda a xeografía do estado español. 

Como apunta Mirta Núñez Díaz-Balart, as humillacións e os castigos debian conducir á desintegración da personalidade e con iso á submisión ante o mandato xerárquico e o silencio. Estas formas emparentan a Franco con Hitler. No caso do estado español hai que engadir que o obxectivo non é só o individuo detido, senón o suxeito colectivo familiar, que debia aprender xunto ao recluso os cánons do novo réxime.

Para que un campo de concentración sexa posible, é preciso que as vítimas non teñan rostro e que os seus verdugos teñan a impresión de non estar asasinando persoas, senón cousas, insectos, parásitos. O verdugo xamais se atopa cara a cara coas súas vítimas. A vontade franquista, di Díaz-Balart, non era establecer unha mecánica de exterminio xeralizado, senón de sometemento e submisión, de amedrentamento e pasividade, para que nunca xamais se lle ocorrese a ese colectivo de poboación erguer a cabeza contra a xerarquía da "orde natural" da sociedade. A dor era unha terapia de aprendizaxe dos cánons do rexime para que sandasen a súa "enfermidade ideolóxica" e, á súa vez, como fórmula de expiación do pasado atribuido.

Despois dese programa de construción da Nova España, que duraría 40 longos anos, como non entender que é difícil que a idea da República, a non ser nos protagonistas aínda vivos, ou nos seus herdeiros, ou en quen nos consideramos politicamente herdeiros, teña na sociedade un imaxinario positivo? 

 

Cómpre moita valentía. Si. E honestidade e unha ética a proba de bombas posibilistas e cálculos electorais. Valentía para non perdermos non só a idea da República, senón a linguaxe a ela asociada. Se nos distanciamos do significado que trasladan os nosos conceptos, perdemos a referencialidade que nos ancora á terra das revolucións posibles.

A República é a conformación do ben que une nunha comunidade de iguais a todas as persoas en dereitos e deberes, onde non existan as actuais desigualdades de todo tipo, onde impere a xustiza social, e a pobreza sexa un mal recordo da voracidade coa que o capitalismo se emprega na actual loita de clases.

Hai que construír unha base social ampla, hexemónica, que apoie e sosteña unha mudanza radical nas institucións públicas para termos unha democracia plena, onde a toma de decisións e a participación sexan reais. Emanciparse. Rachar coa alienación, coa autoexplotación. Tender a desacelerar os ritmos que impón o capital para recuperarmos protagonismo na praza pública, na ágora da cidadanía. Se existe desigualdade, se existe explotación, se existe alienación, non existe República. Así de sinxelo.

E só podemos construír esa hexemonía recuperando a hexemonía na Praza da Cultura. Aí, agora mesmo, o capitalismo salvaxe e as veleidades posmodernistas, que licuaron e disolveron as especificidades da linguaxe, son os verdadeiros hexemónicos. Provocaron mesmo que a cidadanía pense que non existen os eixos esquerda e dereita no campo da ideoloxía política, que crea que non existe loita de clases,

Polo tanto, temos que tender pontes coa memoria da Segunda República, para aprendermos dos acertos e tamén dos desacertos, xa que, como di Bernardo Maiz, "por riba de calquera negación ou manipulación, a verdade permanece na memoria social, nunha sociedade madura que quere coñecer esa verdade, unha verdade histórica que é teimuda e sobrevive. A verdade é dicir que, sen dúbida, a Segunda República, cos seus erros e as súas eivas, era un réxime político democrático".

A historia (e a memoria) é útil cando contribúe a transformacións cara a liberdade, a igualdade, a xustiza e como contradiscurso do poder establecido. Para iso, precisamos construírmos, coas ferramentas da pedagoxía, os fundamentos da Res Publica, que debe transitar coa ideoloxía emancipadora da esquerda rupturista e transformadora que nos caracteriza. Porque renunciar a esta responsabilidade sería permitir unha vez máis a vitoria daqueles que dinamitaron a Segunda República e quixeron silenciar para sempre os seus valores democrátricos.

Por iso, a coherencia e a ética que nos deben caracterizar, implican non renunciar a dar esa batalla nas institucións e nas rúas, demostrando na cotidianeidade a través das nosas accións políticas que é posible loitar por un futuro mellor, por un futuro emancipado das gadoupas do gran capital, por un futuro republicano. Pola Terceira República, traballemos hoxe e todos os días do ano con forza, sen caer nen resignarnos ante os golpes que levaremos.

Alameda de Compostela

14 de abril de 2017

Xabier Ron

 

MUNDOS PARALELOS

Nas fábulas de Esopo ben
puideron existir as lendas
imaxinadas e nunca ben
contadas dos mundos paralelos

Pode mesmo que sexa mal
pensado devecer pola copia
de que serviría se mal
en mente soporta todo?

O xornal e a parafernalia
da santa semana santa
que todos adoran e logo
maldicen por non ser tan santa

todo iso prodúceme un
abafo existencial de palabras
que silencio por non ser un
máis da tribo da normalidade

Mentres fumega e agarda o
café da mañá deixo que roan
os demos a miña dor o 
meu anxo perde as ás

e inerte permanezo só
asubiando a melodía de Bob
Marley e baleiro todo só
para erguerme e ollar 

Quizais nesoutro mundo
paralelo a miña vida
teña algún sentido 

Imaxino nos ollos do horizonte
que os seus dedos inscriben
a máis fermosa historia de amor

Claro un sempre quere ser
máis alto máis fermoso
maldita idea que nos meteron

Por iso nese espello 
non quero que garde na ialma
o pouso da esperanza do beizo no bico

Quizais camiñe orgulloso 
altivo egoísta e falsamente
empático á procura do seu ego

Quizais sexa así como queiran
querelo admiralo e convertelo
en obxecto de consumo

Quizais sexa amado
Quizais sexa mesmo temido
Quizais

Porque de existires 
ese mundo paralelo
por que ía ter o mesmo destino
ca min ese eu de espellos e horizontes?

Buf
si
o domingo 
abre o día
camiñarei á procura da beleza

esa que latexa no interior
das pequenas cousas
non quero ese mundo paralelo
non quero ese eu triunfador

non
no fondo non son eu
é o outro que quizais 
elas e eles queren

O domingo 
abre as xanelas da rutina

as campás anuncian a hora

mentres os turistas 
mapa en man
procuran o tesouro
que Compostela
agocha aos ollos non ensinados