dimanche 23 octobre 2016

SÓ SE PERDE UN LIBRO SE O ESQUECEMOS

Hai feitos curiosos nas miñas lecturas e un deles é ver nos feitos que se contan doutros autores ou pensadores aspectos que semellan describirme. E iso pásame coa vida dese extraordinario persoeiro que foi Walter Benjamin, que se matou cando soubo que o deportarían desde Portbou aos brazos dos nazis na noite do 26 de setembro de 1940, cando tiña a miña idade (case), 48 anos. A desesperación fixo que as 31 pastillas de morfina se convertesen no seu pasaporte cara ao alén. Mais, non é o feito de que tivese eu case a súa idade...non...senón a súa forma de ser, á que quizais me gustaría achegar mesmo aceptando o risco de queimarme.

En primeiro lugar, polo seu saber enciclopédico. Recoñezo que leo de todo e que non hai rama do saber que me sexa incómoda ou descoñecida, se ben, claro está, mergúllome nas ciencias que sinto máis próximas á miña forma de ser e sentir.

Acostumado a pasar o tempo lendo ou en accións relacionadas coa cultura, Benjamin era incapaz de enfrontarse á cotidianeidade da existencia, ao prosaismo da vida, Hannah Arendt, a súa amiga, dicía del que "morreu por ser extraño ao mundo e por non saber como se prende o lume, como se abre unha fiestra"...Hai niso algo de min...a vida cotiá prodúceme tamén unha especie de cortocircuito desde pequeno...Diríamos, segundo as memorias existentes, que non "illacionista".

Estas razóns atopeinas nun libro suxestivo, que se le nun par de voltas. Trátase dun ensaio de Giorgio Von Straten, Historia de los libros perdidos (Pasado & Presente, 2016). Non pensedes que é unha viaxe ao redor dos tempos, non. A historia cínguese a 8 libros dos que se soubo a súa existencia dalgunha forma, mais dos que, hoxe, aínda, non se ten constancia física: "los libros perdidos son aquellos que existieron y ya no existen". Como di o autor os motivos da perda son variados, propios ao autor en ocasións, alleos noutras moitas.

Os oito libros perdidos dos que rastrexa a súa orixe, a súa existencia Von Straten pertencen a Romano Bilenchi, George Byron, Ernest Hemingway, Bruno Schulz, Nikolái Gógol, Malcolm Lowry, Walter Benjamin, Sylvia Plath.

Enterámonos das circunstancias que permiten saber da súa existencia, de anécdotas que dan forma á vida do autor ou autora. Hai que recoñecer que o autor sabe conxugar o dato erudito co carácter divulgativo que a obra ten, algo que non sempre se consegue. 

Nalgunha das historias, coma é o caso de Il Viale, da autoría de Romano Bilenchi, intervén a propia relación do autor con Romano, xa que eran amigos. Adquire así unha especial emoción a perda do manuscrito destruído, segundo semella, por Maria Ferrara, viúva do escritor. E iso que era unha proba de que entre 1941 e 1972, Romano non tivera crise de creación e que estaba escribindo unha novela (con data de 1956-1957). Recomendo a lectura das circunstancias que envolven a destrución de Il Viale. Feito este que aplico en xeral ás oito historias. 

Mais non deixa de ser curioso como as memorias de Byron foron sometidas á perda por un cónclave de (supostos) amigos do autor, asustados ante as implicacións das declaracións dun autor polémico en vida.

Outra das historias que nos pode emocionar a de Bruno Schulz, un dos grandes escritores polacos, que coñeceu a morte no campo de concentración de Drohobycz e do que se perdeu a novela El Mesías e sobre a cal existe toda unha recompilación de elementos que converten en lenda a memoria ou a realidade da súa existencia.

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire