dimanche 23 octobre 2016

AFORISMOS (VI)

Demostrado e asumido: as intencións deben loitar contra o paso do tempo grazas á vontade e ao exercicio interior da constancia. 

Dous domingos xa e sucederon cousas...que procurei condensar nos aforismos...Desde o encontro coa amizade...ate a observación reflexiva dos incertos pasos que dan algúns que se autoproclaman da "nova política", pasando por asumir con serenidade os acontecementos da miña existencia. 

Hoxe, o regalo que fago ten que ver con algúns fermosos versos de Mariano Sánchez Soler, Desprendimiento.

Iniciemos, pois, o sendeiro dos aforismos. O certo é que tiven a necesidade, para non estenderme na soleira explicativa do seu contexto, de alongar a forza do que quería contar...

E hoxe en que saían absurdas teorías educativas sobre o feito de non escribir a man, deixo unha imaxe do caderno en que vou anotando día a día, despois de ollar a miña axenda, os aforismos que logo deixoa aquí. Homenaxe á miña resistencia manuscrita e libraria. Son o que son grazas a iso. E que os tempos da tecnoloxía sexan só un bo complemento, nunca o único argumento. 


Luns 10 de outubro de 2016

Eu, que fuxo de min mesmo
mentres protexo os silencios
de todo este brutal ruído:
por que esa necesidade de violar
as intimidades auditivas?


Martes 11 de outubro de 2016
 
Regalar. Dar. Estar.
Tres accións que, se son xenerosas,
nos devolven a felicidade e a esperanza.


Mércores 12 de outubro de 2016
 
Amicitia veritas est animam
ou como o encontro supera
as distancias todas da vida:
aí vencemos e somos eternidade


Xoves 13 de outubro de 2016 

Escribir compartindo versos
é o sendeiro máis intenso
se queremos ser quizais
un significado con vocación...



Venres 14 de outubro de 2016

Poden as pontes das nosas illas
esfarelarse que unha folla
tremendo no outono ha ser
quen nos lance á rede de novo
sempre          porque somos en nós



Sábado 15 de outubro de 2016

Coherencia. Ética. Honestidade
Integridade dos actos e das palabras:
non se pode estar cos verdugos e coas vítimas.
O Sahara merece iso de nós. 


Domingo 16 de outubro de 2016

O Posmodernismo liquida a resistencia
e mata a radicalidade democrática
que precisa a esquerda. 
Renunciar a visibilizar o conflito social
na rúa é un suicidio e significa deixar
ese espazo ao imperio da indiferenza:
o caldo que alimenta á dereita.



Luns 17 de outubro de 2016

As malas noticias, sabidas ou intuidas de antemán,
que afecten a persoas amigas, deben ser comunicadas, 
ao igual que con toda traballadora, coa suficiente
antelación para que a adaptación á incerteza futura sexa o menos traumática posible. En caso contrario, a esquerda actuaría como fan a dereita e a patronal.  


Martes 18 de outubro de 2016

Non existen libros perdidos mentres a nosa memoria
dea vida a unha lectura interior...é como a cinza que arrefría baixo a cortiza volcánica. Os únicos libros perdidos son os que deixamos de escribir.


Mércores 19 de outubro de 2016

Despois do proceso en que abrimos os ollos
ante a dureza da vida, sucede que preferimos
non sabelo todo. Din que non saber equivale a vivir
con máis tranquilidade. Dubídoo. En todo caso eu son incapaz de vivir así.

 
Xoves 20 de outubro de 2016

Non podemos fuxir de nós mesmos. Despois do esforzo da razón e de toda a nosa abnegada vontade, rematamos por voltar á nosa condición e esencia, por dura, rara ou insoportable que nos semelle.



Venres 21 de outubro de 2016

Amar. Abrir as mans e sentir o aroma do vivido como unha segunda pel. Mais, terrible anguria, con cada segundo percibimos como se esvae ese aroma...como se sangrase esa pel que cae desfeita en anacos...e quedamos espidos á espera dun novo encontro.


Sábado 22 de outubro de 2016

"En la hoguera de las almas muertas quizá venció el arte", Tzvetáyeva dixit...Entón, pode que a arte sexa unha porta para renacementos....mais mellor se estamos vivos: o recoñecemento póstumo debe ser silencioso e non público. 


Domingo 23 de outubro de 2016

Por que e para que serve renunciar ao que nos fai ser humanos?
Tres de cada catro non escriben nada a man....e case ninguén le os libros que se editan...
Entón, brindo pola resistencia revolucionaria de usar a man para inscribir o meu pensamento na folla de papel coma o fixen para inscribir os nomes nas cortizas das árbores.



Regalo desta entrega...Desprendimiento, de Mariano Sánchez Soler. Escollo versos dos distintos poemas que contén...unha especie de percorrido-río...

"Para no traicionarme
en una lucha absurda
he tejido el fracaso
como defensa propia"

"Ya no soy el pirata de la vida optimista
que combatió sin miedo"

"Cada surco me dice 
la verdad de mi vida,
une herida profunda
que no se borra nunca"

"Solo tengo el presente
fugaz como un recuerdo
que se va de mi vida
llevándola consigo"

"luchando contra el tiempo,
¡vine con tanto amor
y recibí tan poco!"

"Demasiada tristeza 
cuando la luz se rompe
y sientes la nostalgia
de lo que nunca fue.
(...)
Ya no eres necesario,
has pasado, prescrito
como el delito terco
de querer sin enmienda.
(...)
Y piensas en la muerte
como estación cercana,
próxima, decidida
a borrar tu tristeza"
 






 

SÓ SE PERDE UN LIBRO SE O ESQUECEMOS

Hai feitos curiosos nas miñas lecturas e un deles é ver nos feitos que se contan doutros autores ou pensadores aspectos que semellan describirme. E iso pásame coa vida dese extraordinario persoeiro que foi Walter Benjamin, que se matou cando soubo que o deportarían desde Portbou aos brazos dos nazis na noite do 26 de setembro de 1940, cando tiña a miña idade (case), 48 anos. A desesperación fixo que as 31 pastillas de morfina se convertesen no seu pasaporte cara ao alén. Mais, non é o feito de que tivese eu case a súa idade...non...senón a súa forma de ser, á que quizais me gustaría achegar mesmo aceptando o risco de queimarme.

En primeiro lugar, polo seu saber enciclopédico. Recoñezo que leo de todo e que non hai rama do saber que me sexa incómoda ou descoñecida, se ben, claro está, mergúllome nas ciencias que sinto máis próximas á miña forma de ser e sentir.

Acostumado a pasar o tempo lendo ou en accións relacionadas coa cultura, Benjamin era incapaz de enfrontarse á cotidianeidade da existencia, ao prosaismo da vida, Hannah Arendt, a súa amiga, dicía del que "morreu por ser extraño ao mundo e por non saber como se prende o lume, como se abre unha fiestra"...Hai niso algo de min...a vida cotiá prodúceme tamén unha especie de cortocircuito desde pequeno...Diríamos, segundo as memorias existentes, que non "illacionista".

Estas razóns atopeinas nun libro suxestivo, que se le nun par de voltas. Trátase dun ensaio de Giorgio Von Straten, Historia de los libros perdidos (Pasado & Presente, 2016). Non pensedes que é unha viaxe ao redor dos tempos, non. A historia cínguese a 8 libros dos que se soubo a súa existencia dalgunha forma, mais dos que, hoxe, aínda, non se ten constancia física: "los libros perdidos son aquellos que existieron y ya no existen". Como di o autor os motivos da perda son variados, propios ao autor en ocasións, alleos noutras moitas.

Os oito libros perdidos dos que rastrexa a súa orixe, a súa existencia Von Straten pertencen a Romano Bilenchi, George Byron, Ernest Hemingway, Bruno Schulz, Nikolái Gógol, Malcolm Lowry, Walter Benjamin, Sylvia Plath.

Enterámonos das circunstancias que permiten saber da súa existencia, de anécdotas que dan forma á vida do autor ou autora. Hai que recoñecer que o autor sabe conxugar o dato erudito co carácter divulgativo que a obra ten, algo que non sempre se consegue. 

Nalgunha das historias, coma é o caso de Il Viale, da autoría de Romano Bilenchi, intervén a propia relación do autor con Romano, xa que eran amigos. Adquire así unha especial emoción a perda do manuscrito destruído, segundo semella, por Maria Ferrara, viúva do escritor. E iso que era unha proba de que entre 1941 e 1972, Romano non tivera crise de creación e que estaba escribindo unha novela (con data de 1956-1957). Recomendo a lectura das circunstancias que envolven a destrución de Il Viale. Feito este que aplico en xeral ás oito historias. 

Mais non deixa de ser curioso como as memorias de Byron foron sometidas á perda por un cónclave de (supostos) amigos do autor, asustados ante as implicacións das declaracións dun autor polémico en vida.

Outra das historias que nos pode emocionar a de Bruno Schulz, un dos grandes escritores polacos, que coñeceu a morte no campo de concentración de Drohobycz e do que se perdeu a novela El Mesías e sobre a cal existe toda unha recompilación de elementos que converten en lenda a memoria ou a realidade da súa existencia.

dimanche 9 octobre 2016

AFORISMOS (V)

Unha semana máis e aquí estou, ante a miña cita cos aforismos, eses pequenos textos que procuran abrazar un mundo de emocións. 

Perdido entre "non sei" e "dame igual"
Esta semana tivo momentos de intensidade interior e, se ben a unha amiga dóelle ler momentos negativos, prefiro ser sincero conmigo mesmo e coas persoas que deciden ler -e nese sentido agradezo as 200 persoas que se animan a facelo, fai que non me sinta só neste compartir emocións. 

Son tempos, certo é, de exaltación da positividade, mais eu sempre opto por verter tamén negatividade, pois, como dicía Adorno, na beleza hai dor, hai un desgarro, un desmembramento, porque na beleza ten que existir unha certa dose de segredo. Se non nos convulsionamos, se non sentimos unha emoción intensa ante a beleza...non queda nada...só unha existencia líquida, que banaliza todo. 

Nesta semana -sóubose o xoves 6- morreu un poeta mozo pontevedrés, de 31 anos, Francisco Cortegoso e coa dor empática que experimentei deixarei unha creación-collage miña cos seus textos coma homenaxe. E regalarei, ademais, o epitafio que figura no sartego do gran filósofo Kant, que resume moi ben cara a onde me dirixo. 

Esta semana foi unha semana de sensación amarga de soidade interior. Por iso, como digo, penso que existe en min un fondo escuro, o inferno de Dante, onde repousa a fonda depresión. Xa comezo a pensar de verdade que a cuestión dos 50 anos...aínda que me queden 2 anos e uns meses...algo ten que ver, amais dos fustrigazos que recibín de quen non pensaba recibilos. E existe tamén unha capa superficial da depresión que é a que exerce de menciñeira...procurando rescatar do día a día pequenos praceres (por exemplo, andar en bici; conversar co amigo Moncho; ou pensar no cumpreanos dunha amiga; e tomar un Petroni lendo; o xantar do martes co amigo Pablo; ou o convite que me realizan para o martes 11 en Sigüeiro e contar a miña experiencia no Sahara ocupado; ou a inauguración da tenda de bici O'Rey, en Compostela, co amigo Vicente....).


Domingo 2 de outubro de 2016

Preciso da capacidade de 'abraio' ante a expresión da natureza e sentir a dor coa que re-crea os elos coa miña humanidade.


Luns 3 de outubro de 2016

Confianza: saber que pechas os ollos ante o baleiro e esas mans van guiar os teus pasos a lugar seguro.


Martes 4 de outubro de 2016

A política xoga a ser cidadá, a cidadanía a ser clase política e ninguén se detén a reflexionar sobre as regras dun xogo ideado por persoas que deixan xogar a quen asume as normas.


Mércores 5 de outubro de 2016

Hai diferenza entre perder e renunciar. Asumo a perda como algo inevitable, sobre todo se non está nas miñas mans impedilo. Non asumo a renuncia, pois implica o abandono de todo camiño, de todo horizonte. 


Xoves 6 de outubro de 2016

"do lugar a onde regresa a dor 
o espazo onde nós somos a nós:
a cereixa prometíase na túa pel"
(de tres poemas de Suicidas, de Francisco Cortegoso)


Venres 7 de outubro de 2016

A violencia só sabe de violencias e cando unha muller morre asasinada por un "namorado", cando unha nena é demoucada da súa propia dignidade por unha masa...perdemos a propia esencia da humanidade.


Sábado 8 de outubro de 2016

Non son como Pessoa, que se sinte expulsado do que foi. O vivido, por negativo que sexa nos forma. E cando amamos, sequera de forma desmesurada, "même trop, même mal", que diría Jacques Brel, amamos. E iso é o importante. 


Domingo 9 de outubro de 2016

Ter conciencia da miña finitude é saber recoller os avisos que o espello da mañá aloxa na faciana e nas fendas do meu ser para que me estremeza


Regalo: sentenza-epitafio de Kant:

"Dúas cousas enchen o ánimo de admiración e respecto, sempre novos e crecentes canto máis reiterada e con persistencia se ocupa delas a reflexión: o ceo estrelado que está sobre min e a lei moral que hai en min"

mercredi 5 octobre 2016

CON GALEANO...EN LA SCOOTER...

Hai momentos curiosos, cando vou na scooter ás 08 da mañá e o frío da mañá xa anuncia a chegada de máis frío de outono...É como se me segmentase en dous e unha das partes se dedicase a pensar creativamente, como para sortear o tedio que representa para min conducir...sexa cal sexa o tipo de motor....

E entón lembreime de Galeano...e chegou á miña boca o seguinte pensamento en castelán...e podo dicir que me recoñecía imitando o acento e a sensación de berce:

En las estrías del alma se refugian temorosas, e incluso acomplejadas, toditas las caricias que, por miedo a lo evitable, no osan perfumar la ternura de esa piel amada



 

mardi 4 octobre 2016

PERVIVENCIAS....CATRO ANOS DESPOIS....EMANCIPAR EDUCANDO

Non. Non é negarse ás evidencias. Sei que o tempo vén para levarse, cando lle deixamos, os desexos máis ancorados no noso ser. Mais pode que debamos surfear, ou evitar as ondas máis duras, cando tratemos de enfrontarnos á tarefa de educar, día a día, adolescentes de entre 11 e 18 anos.

Non soporto a idea do edulcoramento da vida. Tampouco a de que o docente traslade o seu propio pesimismo. Trátase de procurar un delicado equilibro para emancipar, para achegar os datos pertinentes que faculten para que pensen por si e edifiquen a súa propia visión do mundo. E ningunha desas visións, por suposto, pode/debe ser coincidente coa do docente. De que serviría iso? Que tipo de vanidade sería satisfeita? Onde repousaría a reciprocidade do enriquecemento existencial?

Cada día que me ergo ás 07h20 rearmo a miña vontade para ensinar, mais tamén educar. Calquera aspecto que se ensine pode servir, ben dimensionado, para educar. Por exemplo, a lingua francesa. Non se trata só de contidos e outros conceptos que introduciu agora a inefable LOMCE: competencias, estándares, etc....termos que deshumanizan e nos trasladan ao eido da empresa. A lingua alumea unha cultura e elos relacionais que cómpre explicitar.

Non pensemos, por favor, que non saben o que desexan. Pode ser que ese desexo sexa prematuro, que sexa mesmo aloucado, mais...que sexan eles e elas as que se dean conta co progreso das súas vidas. Rexeitemos a etiqueta de "fracaso". Nada máis esterilizante para o ensino e a educación.

Cada día que me ergo ás 07h20 e entro en aulas de entre 20 e 32 alumnos e alumnas sei que teño que ofrecer o mellor de min mesmo como profesional do ensino a estes adolescentes. Non caben renuncias nin claudicacións. Non teñen a culpa dos nosos males como sistema e como sociedade. Eles poden, no mellor dos casos, solucionalos. Cando menos non nos privemos desa posibilidade futura.

Catro anos despois de estar nun CPI, os mesmos que supuxeron o meu paso polo Parlamento de Galicia -outro servizo público-, aínda aniñan en min as pervivencias esenciais do que entendo eu por emancipar educando. E iso é un servizo á sociedade que considero marabilloso

P.D. Reproduzo unha imaxe de Freire, mais podería facelo tamén dun recente libro de Morin, onde educar é a esencia para vivir.  

dimanche 2 octobre 2016

AFORISMOS (IV)

Si...poderían existir dúbidas sobre a empresa na que me mergullei, a de conxugar e conxurar as miñas emocións cotiás en aforismos. Son dúbidas lexítimas pois os días pasan -percepción que vén coa idade- a unha velocidade case infernal. Aínda así, cada día, cando se deita a luz, pausa e reflexión despois de dialogar conmigo mesmo e cos elementos que me envolven.

Deixei a anterior colección de aforismos xusto antes de que tivesen lugar os últimos días das Eleccións á Xunta 2016 e cuxo resultado por anticipado e intuído non é menos doroso para as clases traballadoras. Non fomos quen, no espectro da esquerda, de superar as disquisicións da atomización nin a potencialidade erosiva dos ego-personalismos e moito menos soubemos crear e achegar ao pobo a idea dunha alternativa sólida, cun  proxecto definido e estruturado en propostas de goberno de esquerdas, transformadoras, quen de reverter as consecuencias das políticas de recortes da dereita. E demostrouse que os edulcorantes non serven para nada. Mágoa que aínda se perciba un cheiro a antipolítica. Así será difícil e moito se terá que analizar para enderezar o rumbo dunha nave que fai augas e que non ten o destino ideolóxico definido. E, no inmediato, só vexo dúas posibilidades: a) ou as rochas da oposición permiten a afinación da ferramenta con intelixencia e xenerosidade para facer unha oposición política que se perciba como unitaria, con proxecto de país; b) ou as rochas verán a nave esfarelarse e multiplarse na súa fragmentación. 

Ademais diso, destacarei o enigmático misterio do "votante oculto" do PP: ao día seguinte ninguén votara á dereita....
 
Do resto, unha semana ben interesante, con derivacións emocionantes asentadas no triunfo da amizade verdadeira, tal coma o día de Santa Minia, onde os tres mosqueteiros e a raíña puidemos gozar do pulpo do Mambís e da festa da parola; ou tamén, tal coma o sábado 1 de outubro, onde a vendima foi un bo pretexto para afortalar aínda máis o elo existencial e humano entre Ramón e este que escribe. 

Como é de supoñer, a amizade e o amor, a política, a docencia, a investigación universitaria, a natureza do acto de crear arte, son temas recorrentes, que xorden cada día, salferindo doses que podo sentir como xustas ou inxustas...
 

Sábado 24 de setembro de 2016

'Porque amo, vivo'. É posible amar ignorándose? Non sería non vivir? A liberdade de amar libremente é a máis agurienta das liberdades porque, de forma inconsciente, proxectamos nas sombras do futuro os medos do pasado.


Domingo 25 de setembro de 2016

Humillación: a obriga de camiñar de pé sabendo que estamos de xeonllos.


Luns 26 de setembro de 2016

En silencio e de forma anónima, as olladas desta adolescencia acollen a luz dos soños que apagamos nós


Martes 27 de setembro de 2016

Os números non son simples formas aritméticas:
conteñen a maxia ou a obriga de que revivamos emocións que ninguén poderá roubarnos. En cada número hai vida.


Mércores 28 de setembro de 2016

A autonomía das mulleres, o seu empoderamento de emocións e razóns, son chanzos para crear condicións que eviten os golpes do machismo.


Xoves 29 de setembro de 2016

Só con serenidade podemos abrazar unha das maiores dificultades: explicar o fracaso sen considerar os danos sufridos na propia persoa e sen perder de vista o fin esencial que nos une en política.


Venres 30 de setembro de 2016

Amar é compartir. Entón, por lóxica, esa relación debe enriquecernos mutuamente. Co paso do tempo, quizais podamos entender as respostas a estas cuestións valorativas: queda algo en min (dela)? queda algo de min (nela)?


Sábado 1 de outubro de 2016

A tradición ben entendida require dun amor pola natureza das cousas que é incompatible co egoísmo e coa voracidade da rendibilidade. Respectar os tempos da terra é recoñecer o latexo e o osíxeno que nos define.