jeudi 8 décembre 2011

NOVA RADIO EN GALEGO VÍA ONLINE

Grazas a unha amiga veño de enterarme da iniciativa. Trátase dunha nova radio en galego que emite vía on-line, chámase anfiteatrogzradio e podedes acceder a ela premendo na ligazón, ou indo á columna da dereita. 

Reproduzo a mensaxe que figura na súa páxina en lugar central: 

AnfiteatroGZradio é un proxecto de radio online en Idioma Galego. Pretendemos, a curto prazo, encher as 24 horas do día con programación de diversos contidos. O obxectivo é crear unha emisora no noso idioma, que fomente os grupos musicais galegos, a literatura do noso País... e todo canto teña cabida no mundo da cultura. Asimesmo queremos darlle cobertura a todos os blogs do blogomillo por medio do noso "player".



Precisamos dunha media diaria de 130 horas de audiencia (entre todos os oíntes)... se é que queremos seguir mantendo o dominio. Axúdanos a que este proxecto de radio en Galego vaia adiante. Ter aberto o reproductor da emisora (en play), o maior tempo posíbel, fai que contabilice, a prol nosa, minutos ou horas de audiencia. Bótanos unha man. Escóitanos!!

jeudi 1 décembre 2011

LÈVRES DONT JE SUIS AFFOLÉ

Lèvres dont je suis affolé
je reviens du serment
enfoui dans les entrailles
d'une langue qui vous a aimé
autant qu'elle a su 
autant qu'elle a pu

L'ombre des arbres au loin
n'est que le miroir de nos rêves
s'agitant et s'envolant
pendant que notre temps s'effondrait



Et l'eau de ce lac 
va et vient cruellement
tendrement et se sèche
peu à peu

Finalement l'ordre des vers
revient et l'envers
se révolte et je replonge dans l'enfer
lèvres dont je suis affolé

VERSIÓN AO GALEGO (con cambios de ánimo)

Beizos que me tolean
volvo do xuramento
afundido nas entrañas
dunha lingua que vos amou
tanto como soubo
tanto como puido

A sombra das árbores ao lonxe
é o espello dos nosos soños
tremendo e voando
mentres o noso tempo se esvaece

E a auga desa lagoa
vai e vén con crueldade
con dozura e sécase
pouco a pouco

Ao fin a orde do verso
volve e o reverso
rebélase e mergúllome no inferno de novo
beizos que me tolean
***
Quen coñeza a Baudelaire saberá recoñecer a deliberada intertextualidade que tendo coa súa mestría. O poema naceu e pensouse en francés.




mercredi 30 novembre 2011

UNHA REVISTA MULTIDISCIPLINAR DE ESTUDOS SOBRE O IMAGINÁRIO


Por momentos, en tempos de crise e de negrura actancial desde o modelo político dominante, cómpre imaxinar mundos alternativos, imaxinar que somos quen de superar as fronteiras que nós mesmos erguemos como estandarte dunha identidade que xa non é uniforme.


Hoxe chegoume o anuncio de que está ao noso dispór unha nova revista online de acceso libre. Chámase Cadernos do CEIL. Revista multidisciplinar de estudos sobre o Imaginário. Editada pelo CENTRO DE ESTUDOS SOBRE O IMAGINÁRIO LITERÁRIO - FACULDADE DE CIÊNCIAS SOCIAIS E HUMANAS - UNIVERSIDADE NOVA DE LISBOA. Xa viu a luz o seu primeiro número que se pode consultar facendo un simple clic.


A lectura imaxinada que se faga con imaxinación.

Apertas


dimanche 27 novembre 2011

"DEPORTADOS. ANIVERSARIO", DE PRIMO LEVI



En 1955, cando se conmemoraba o décimo ano da derrota de Hitler, Primo Levi escribiu un pequeno artigo na revista Torino, XXXI, nº 4 (abril de 1955) [manexo a tradución de Albert Fuentes en Vivir para contar; o artigo incorporouse en La masacre como fin en si misma] para chamar a atención sobre os perigos do silencio da sociedade ante o que foi o maior masacre de seres humanos.

"¿Puede justificarse este silencio? ¿Debemos tolerarlo nosotros, los supervivientes? ¿Deben tolerarlo aquellos que, fulminados por el espanto y el rechazo, asistieron, entre golpes, insultos y gritos inhumanos, a la marcha de los vagones precintados, y, años más tarde, al regreso de los poquísimos supervivientes, quebrantados en cuerpo y espíritu? ¿Es justo que se considere cumplido el deber de prestar testimonio, deber que hasta hace poco se percibía como una necesidad y como una obligación inaplazable?

Sólo puede darse una respuesta. No es lícito olvidar, no es lícito callar. Si nosotros callamos, ¿quién hablará? No por cierto los culpable y sus cómplices. Si faltase nuestro testimonio, en un futuro no lejano las proezas de la bestialidad nazi, por su propia enormidad, podrían quedar relegadas al mundo de las leyendas. Hablar, por tanto, es preciso.

Y sin embargo prevalece el silencio. Es un silencio que es fruto de una conciencia insegura, o incluso de la mala conciencia; es el silencio de quienes, viéndose incitados o forzados a expresar un juicio, tratan por todos los medios de desviar la discusión, y sacan a colación las armas nucleares, los bombardeos indiscriminados, los juicios de Núremberg y los problemáticos campos de trabajo soviéticos: argumentos en sí mismos no faltos de peso, pero del todo irrelevantes si se pretende dar con ellos una justificación moral a los delitos fascistas, los cuales, por su forma y extensión, constituyen un monumento de una crueldad tan extrema que no tiene parangón en la historia de la humanidad.

Pero no estará fuera de lugar señalar otro aspecto de este silencio, de esta reticencia, de esta evasión. Que se calle en Alemania, que se callen los fascistas, es natural, y en el fondo no nos resulta desagradable. Sus palabras no nos sirven para nada, nada esperamos de sus risibles tentativas de justificación. ¿Pero qué decir del silencio del mundo civil, del silencio de la cultura, de nuestro propio silencio, ante nuestros hijos, ante los amigos que regresan de largos años de exilio en lejanos países? Este silencio no se debe solamente al agotamiento, al desgaste de los años, a la normal disposición del "primum vivere". No es debido a la vileza. Vive en nosotros una instancia más profunda, mas digna, que en muchas circunstancias nos aconseja callar sobre el Lager, o cuando menos atenuar, censurar las imágenes, aún muy vivas en nuestra memoria.
Es vergüenza. Somos hombres, pertenecemos a la misma familia humana a la que pertenecían nuestros verdugos. (...).

Somos hijos de aquella Europa donde está Auschwitz: hemos vivido en el siglo en el que se ha torcido la ciencia y que ha alumbrado las leyes raciales y las cámaras de gas. ¿Quién puede estar seguro de que es inmune a la infección?

Han demostrado [los fascistas] para todos los siglos por venir que yacen latentes en el hombre, después de milenios de vida civil, insospechadas reservas de crueldad y locura, y es ésta una obra demoníaca. Han trabajado tenazmente para crear su gigantesca máquina generadora de muerte y de corrupción: no es concebible un delito mayor. Han construido su reino con insolencia, sirviéndose de los instrumentos del odio, de la violencia y de la
mentira: su fracaso es una advertencia".

Coas palabras en negriña constrúo a miña parte de mensaxe. É doado entender por onde vou. Para quen queira entender, claro. Para quen queira reflexionar e falar, claro. Para quen non se conforma co "primum vivere". Para quen non teña vergoña de defender a quen non se pode defender, claro. Falar é preciso. Sempre será preciso.

vendredi 25 novembre 2011

AÍNDA NON GOBERNAN...E XA DAN MEDO!


Claro, diredes, "que se fastidien, que non votaran así". Mais, moito me temo que, precisamente, estas persoas non os votaron porque, sinxelamente, moitas non teñen ese dereito democrático básico.

O anuncio de Rafael Hernando de que vai eliminar o permiso de residencia a través do arraigo social é unha coitelada máis no debilitado corpo das persoas migrantes. E a xustificación de que é para rematar coas regularizacións masivas é, sinxelamente, unha auténtica mentira. Cantas dificultades non tiveron que pasar as persoas migrantes para poder estar sometidos á espada de Damocles da regularidade administrativa!!

Regularizar unha situación de irregularidade sobrevida, isto é, cando quedas no desemprego e perdes a posibilidade económica de manterte de alta na seguridade social, é unha proeza. Pero a dereita segue xogando ao que mellor sabe, mentir, e "culpabilizar" a colectivos sociais. No fondo, e isto é importante, non lle podo perdoar, a quen se dicía socialista, que practicase o racismo institucional e que non cambiase as permanentes restricións en materia de dereitos que establece a Lei de Estranxeiría...que, para esas persoas desmemoriadas, parte do pacto PP-PSOE en tempos do aznarato.

Trátase ás persoas coma mercadoría, que só é rendible se ten utilidade (a xerga tecnocapitalista imprégao todo). Esquecen a dimensión social das persoas. E nada hai máis sinxelo que establecer mecanismos de regularización ordinaria. Pero non: optan por manter milleiros de persoas no medo, na persecución. E esas persoas, que saben que non poderán regularizarse, vivirán nas marxes da sociedade. Pero, iso si, a opulencia dos ricos e daqueles que se cren ricos, aproveitarán a man de obra barata e sen dereitos para enriquecerse coa súa plusvalía.

En fin, aínda non gobernan e xa dan medo. Matizo, as súas ideas, por desgraza, estaban xa representadas nas tomas de decisións políticas. Agora teñen o seu brazo executor.

lundi 14 novembre 2011

STOPPT DAS EURO-DESASTER! DE MAX OTTE


Unha primeira advertencia: prefiro deixar o título en alemán. O título castelán, ¡Frenad el desastre del euro! (Ariel, Barcelona, 2011, tradución de Lluís Miralles de Imperial) focalízao todo ao redor da moeda única, e deixa entrever como unha certa positividade debido á necesidade de salvala. Pero Max Otte amosa moitas e duras críticas cara ao euro das que podemos citar as seguintes: “también la crisis del euro era previsible teniendo en cuenta la errónea construcción” (p. 21); “el euro no ha unido a Europa, sino que la ha escindido” (p. 31); “el actual camino conduce al desastre y que la separación y la salida de la zona euro deben ser posibles” (pp. 40-41). A última delas en resposta a un libelo, O euro é necesario, publicado por 50 grandes xefes de grandes grupos empresariais en Alemaña e Francia en xuño de 2011. Por iso, penso que Max Otte pide antes que se pare o desastre cara ao que camiña Europa, e unha desas solucións, mesmo, pode ser a saída do euro (“abogo ya desde hace tiempo por separar a Grecia, Irlanda, Portugal y España de la eurozona”, p. 44).

Segunda advertencia: Max Otte non é anticapitalista. Todo o contrario. El mesmo dirixe un Centro de Investimento de Valores e é xestor independente de fondos. Dígoo para que lle quede claro aos “amantes” das prácticas neoliberais que, mesmo sen ler nada, me acusan de “comunista”. Max Otte realiza unha crítica en toda regra á submisión da política ante os oligarcas financeiros: “podría ofrecer innumerables testimonios de cómo la oligarquía financiera daña a nuestro ser social, de cómo socava nuestra sociedad del rendimiento y nuestra democracia y cambia las reglas legales en su beneficio” (p. 22).

De feito, o acontecido nestes días con Papadimos e Monti, en Grecia e Italia, respectivamente, é moi elocuente: ambos son tecnócratas economistas que, en primeira instancia, foron culpables da situación actual. Nin máis nin menos. Os donos do xogo especulador financeiro sitúan auténticos fans da dura política de axustes neoliberais, que non poñerán en dúbida as “medidas de presión” dos órganos de decisión neoliberais. E o pobo? Déuse conta da gran estafa? Dentro dunha perfecta retórica do medo, de que non é posible estar fóra do euro, aceptaron que nin sequera houbese que pasar polas urnas para poñer un presidente no seu país. Derrota sen paliativos da DEMOCRACIA. Que nome lle daríamos se en vez de vir vestidas con traxe, garabatas e portadocumentos, esas persoas viñesen vestidas de uniformes militares?

De forma tráxica, esta situación correspóndese perfectamente coa descrita por Max Otte no seu libro: “hoy los grandes y poderosos bancos de inversión (...) se encuentran sin asomo de dudas en la cúspide de la cadena alimentaria. Estas instituciones son las que actúan más rápido, cuentan con los ingenieros financieros más capacitados y además disponen de las mejores relaciones con círculos gubernamentales. Regularmente encontramos a colaboradores de Goldman Sachs como ministros de finanzas en los Estados Unidos u ocupando otros cargos importantes en el gabinete. También Mario Draghi, el nuevo presidente del Banco Central Europeo, se encontraba anteriormente al servicio de Goldman Sachs. Estos poderosos actores cuentan con la colaboración de sociedade auditoras, gobiernos complacientes y agencias de regulación para conseguir sus objetivos” (pp. 14-15).

A análise de Otte é breve, pero clara para quen non posúa coñecementos afondados para introducirse no discurso económico hoxe imperante. Céntrase en describir en que consisten os hedge funds ou as sociedades Private Equity, as normativas de capital propio para o sector das finanzas, e a imposición sobre as rendas do capital. E a conclusión, loxicamente, é que estes axentes son os que se nutren do diñeiro público e, desde logo, non se emprega dito diñeiro en investir: “han sofocado progresivamente al sector de la banca comercial y la economía real y la han sometido a sus intereses. (...). Y en lugar de frenar la especulación, ésta es incluso promovida por la actual situación legal y la regulación del mercado financiero. Sin embargo, los mercados financieros no regulados son altamente peligrosos” (p. 16).

O léxico que empregan os grandes medios de comunicación está cheo de recursos retóricos belicistas para describir a situación económica. Os propios políticos actúan como se decidir politicamente fose estar nun campo de batalla. Isto só esperta –de forma deliberada- medos no imaxinario social e bloquea accións de transformación máis democráticas. Estamos nas antípodas do que acontecía hai menos dunha década, a pesar de que había síntomas –denunciados xa por quen escribe isto- claros do que hoxe temos.

1º) Hai menos dunha década en vez de medo inoculábase no imaxinario social o conto de “somos todos libres para” ser os protagonistas do “soño americano” (vivir no hiperconsumismo/desbaldimento como se todos fosemos ricos, cunha exacerbada cultura da propiedade que precisaba do endebedamento familiar, cos mesmos actores: medios, publicidade, decisións políticas e financeiras); 2º) xa se vivían as primeiras inestabilidades e crises locais (Xapón en 1997, elocuente paradigma), pero todo era superable, todo era pasaxeiro...dicíase...e seguíase co conto; 3º) en medio dun incremento da retórica do medo e da falacia “non hai alternativas” puxéronse en marcha políticas de axustes neoliberais (recurte de salarios, aumento da precariedade laboral, aumento idade de xubilación, privatización servizos públicos, aumento de impostos indirectos (mentres que as rendas do capital tributan menos que as do traballo), etc.); 4º) sendo a consecuencia lóxica, o freo en seco da economía real, polo que os protagonistas do soño americano viven agora o pesadelo (desemprego; desprotección social; desfiuzamentos; e un longo etcétera); 5º)...e o futuro???

Será como queiramos que sexa. Como di Max Otte, para realizar os cambios precisos, é necesaria vontade política. E ten moita razón o alemán cando di que os mercados financeiros “no son sino estructuras económicas, jurídicas y políticas que fueron creadas por el hombre. Son el resultado de la forma en que todos nosotros hacemos política y economía, y no su base predeterminada” (p. 20). Por iso, hai alternativas.

No noso país, cunhas eleccións o 20 N, cómpre ver quen ten esa vontade política e votar en consecuencia. Ver quen quere establecer normas para regular ao mercado e sometelo ás necesidades sociais; quen quere establecer un marco de fiscalidade xusta, progresiva, que grave a quen máis ten e redistribúa a riqueza; quen quere loitar contra a fraude fiscal e achega propostas; en definitiva, quen quere máis democracia para unha sociedade máis xusta. E votar en consecuencia. Eu, como supoñedes, téñoo claro.

E, de ser certo que a negrura máis absoluta vai rematar por cubrir ao gris escuro de hoxe, os que cremos nunha luz distinta para facer política, deberemos reunirnos, renunciar aos matices diferenciadores, renunciar ao nome mesmo que nos dá nome, organizar a resistencia e alumear un novo sendeiro.

13-novembro-2011

Xabier Ron

mercredi 9 novembre 2011

UNHA PRIMEIRA VALORACIÓN DO PROJECTO LITTERA


Coloquei na columna dereita deste blog unha ligazón permanente ao Projecto Littera, definido como Edição, actualização e preservação do património literário medieval português, da que é investigadora principal Graça Videira Lopes, acompañada polos investigadores Nuno Júdice, Maria do Rosário Paixão e Manuel Pedro Ferreira, do Instituto de Estudos Medievais, da Universidade Nova de Lisboa.

A pretensión do enorme traballo que realizan estes investigadores é preservar o patrimonio portugués (e galego, claro), co fin de ofrecer ao gran público unha edición crítica das preto de 1680 cantigas, asi como unha visión global do trobar galego-portugués.

De primeiras, como especialista na materia, cómpre saudarmos que se ofrezan materiais coma este.

En segundo lugar, aínda que semella para persoas que queren coñecer pouco a pouco o que é o noso trobar, ofrece posibilidades de contraste para os que somos especialistas, sempre dispostos, certo é, a buscarlle as cóxegas a calquera.

En terceiro lugar, non desatende as posibilidades dixitais para ofrecer en mp3 a audición das cantigas de Don Denis e de Martin Codax, asi como outras reconstruibles mediante a técnica medieval do contrafactum. Certo é que non se discriminan as que son simples versións libres das que pretenden recrear a musicalidade que podería ter a cantiga na idade media. Mais, ainda así, meritorio.

Igualmente, alegrámonos de que se ofrezan de forma simultánea as imaxes dos manuscritos que conteñen a cantiga. Non obstante, reparamos en ausencias, por exemplo, en Martin de Guinzo (sic), en cuxa produción faltan as imaxes de V acompañando ás de B.

A consulta é áxil e rápida. As imaxes dixitalizadas soportan ben a ampliación. Os textos veñen acompañados con notas desplegables con información sucinta de diverso tipo (explicativas, de lectura, toponímicas, antroponímicas e léxicas). A biografía dos autores está actualizada en razón das últimas investigacións na materia.

Deixamos de lado certos erros de criterio e de método que xa localizamos nas primeiras consultas, algunha xa referida, agardando que sexan de forma paseniña emendados. Non obstante, non podemos deixar de mencionar unha ausencia de bulto, xa que, ignoramos as razóns, o proxecto prescinde da edición de conxunto das cantigas de amigo ofrecida por Rip Cohen, ao que, cónstanos, non obstante, semellan seguir nalgunhas decisións editoriais adoptadas. Hai outros aspectos menores, e que poden responder ao público a quen se dirixe o proxecto, xa que hai certas biografías que merecen máis matices en canto a súa nacionalidade.

Non obstante, o que se ofrece non é en si unha edición crítica, senón unha lectura, xa que a edición, para ser crítica, precisa duns elementos que os textos ofrecidos en pantalla non cumpren. A información en notas despregables, de forma sucesiva, non axuda a percibir en detalle a controversia que pode agochar o texto.

De feito, para avanzar nesa liña ecdótica, recomendamos a posibilidade de dispoñer, confrontada, a edición sinóptica das cantigas, tal como fai Ineke Hardy, do laboratorio de francés antigo da universidade de Ottawa, coa súa tese de doutoramento, que consiste nunha edición crítica das chansons de Raoul de Soissons. Tendo en conta o número limitado de testemuños manucritos, a transcrición sinóptica sería doada de realizar e facilitaría a tarefa contrastiva do estudoso que se achegue ao texto. [Recomendamos tamén a consulta do proxecto de transcrición de Ineke Hardy dos cancioneiros da lírica d'oïl]

Outra crítica que lle podemos facer é que non é, propiamente dito, unha base de datos; neste sentido, coidamos nós, é antes un proxecto de consulta actualizada que un motor de buscas diversas previamente marcadas polos investigadores, tal como é MedDB2 (só cómpre solicitar unha clave para poder traballar coa base de datos].

Polo de agora, xa que logo e a falta dunha análise máis rigorosa, saudamos a existencia do proxecto que, entendemos, está pensado para un público máis amplo que o dos reducidos entendedors que compoñemos a corte do trobar. Realizando un xogo retórico, nós seríamos os representantes do trobar clus, mentres que o proxecto en cuestión se ofrece aos que se introducen no trobar leu.

mardi 8 novembre 2011

A REVOLVERSE CONTRA A FARSA. HAI ALTERNATIVAS


Que abafo! Recoñezo que non tiven, nin sequer un chisco, desexos de prender a tele e ver ese debate. Nada podían dicirme que non soubese xa, pola política feita por un, desde o goberno, e pola rancia oposición feita polo outro. Un debate a dous, cando xa tiveron ocasión de enfrontarse no Parlamento. Ambos, lamentables nas súas políticas: os primeiros, porque non teñen credibilidade; os segundos, porque irían moito máis lonxe do que anuncia o seu programa cheo de barbaridades. Recomendo a lectura dos programas, antes que deixarse levar por feiras mediáticas. E analizar. E reflexionar.

Os medios de comunicación, lóxico, vendidos a esta farsa bipartidista. Ninguneo de todas as demais opcións políticas...ás que, iso si, para quedar "ben", serán interrogados sobre, "que vos pareceu". E esas opcións políticas aproveitarán para denunciar a pantasmal derrota da democracia. E xa está. O de todas as feiras.

Por riba, cada minuto do debate valeu ao redor de 6.000 euros. Lícito en tempos de naufraxio? Cando nos falan de austeridade? Tanto coma o desbaldimento existente na CdC, inaugurando hoxe alí un congreso de escaparate, mentres os axentes culturais fenecen por falta de aire financeiro.

Todo é brutalmente noxento. O peor é que este espectáculo normalizouse. Acéptase. E, temo non equivocarme, despois do 20N, todo irá a peor. Porque vexo o cautiverio no que vive a actitude social.

Mentres, existen alternativas. Pero, claro. Hai que ser valente e cambiar o maldito chip neuronal que induce a seguir con comportamentos adquiridos, automatismos inducidos que, o 20 N, resultarán moi nefastos. Hai alternativas, por moito que pseudo-programas informativos das numerosas canles da TDT contribuísen a insistir en que todo é a cara A da moeda ou a cara B.

Hai alternativas, como proclama un libro de Vicenç Navarro, Juan Torres e Alberto Garzón. Mais, para velas, cómpre ler, diversificar as lecturas, e non contentarse co que inoculan a meirande parte dos medios, servidores fieis do sistema. Comparar as posibilidades co que se formula nos diferentes programas políticos e logo ver quen se achega máis a esas alternativas.

dimanche 9 octobre 2011

A POBREZA...ou COMO O CAPITALISMO DINAMITA A DIGNIDADE HUMANA

A ONG EAPN, que loita contra a pobreza e a exclusión social, vén de presentar un informe –sobre datos de 2009- no que se constata como se incrementa o número de persoas que viven na pobreza e en situación de exclusión social en todo o Estado.

No ano 2009, máis de 10 millóns e medio de persoas vivían nesa situación extrema. Son as consecuencias das receitas de axuste neoliberal. As consecuencias do estourido da mentira capitalista coa inoculación do seu virus de “todos podemos vivir coma ricos”, e que converteu en luxo o acceso a unha vivenda digna.

Europa, nun documento chamado Estratexia Europa 2020 –que quere reducir nun 25% o número de persoas empobrecidas en 10 anos, pode quedar como quedaron os Obxectivos de Desenvolvemento do Milenio...é dicir en retórica baleira de accións concretas- propón, un novo indicador para a análise da pobreza e da exclusión social baseado en tres factores:

1) o nivel de Renda (a soleira estáblecese no 60% da mediana dos ingresos equivalentes);

2) a privación material severa (PMS) (4 de 9 items que definen a mesma);

3) a baixa intensidade de traballo por fogar (BITF) (a soleira sendo unha intensidade de 0,2 puntos).

Antes de ver con que números estamos en Galicia, cómpre vermos que aspectos se introducen no novidoso aspecto da PMS. Os 9 items seleccionados pola Comisión Europea son: 1) pagar un alugueiro ou letra; 2) manter a casa quente; 3) afrontar gastos imprevistos; 4) unha comida de carne, polo ou peixe cando menos 3 veces por semana; 5) pagar unhas vacacións unha semana ao ano; 6) un coche; 7) unha lavadora; 8) unha televisión en cor; 9) un teléfono fixo ou móbil.

Cómpre entendermos estes items desde a perspectiva capitalista e consumista que é na que viven os estrategas que definen este tipo de documentos. A min, modestamente, os items 5) 6) e mesmo podería engadir o 8) antóllanseme pouco definitorios. Ao mellor, e digo quizais, podería figurar definido, da mesma forma en que se define o da alimentación, o item da roupa. Poder vestirse de forma axeitada conforme ás esixenzas climáticas e á necesaria renovación en caso de deterioro, seméllame un item necesario. Tampouco me queda claro o de gastos imprevistos. En calquera caso, hai que entender dentro das necesidades básicas cubertas o acceso a unha educación pública gratuita e de calidade e a unha sanidade coas mesmas condicións. Os servizos públicos son o patrimonio dos que non o teñen.

Con todo, si é importante que a relación entre a renda e a vida sexa unha variable a ter en conta, ao igual que a do traballo. Defínese moito mellor o rostro do que pode significar a exclusión social.

Baixo estas premisas, no ano 2009, segundo o informe da EAPN, (sobre)vivían en Galicia 638.465 persoas (23,3%) en risco de exclusión social. Delas, 524.626 (19,1%) baixo a soleira da pobreza en canto a nivel de renda; 89.752 (3,3%) con privación material severa; 146.576 (5,3%) con baixa intensidade de traballo no fogar.

Acollendo a soleira autonómica, o número absoluto de persoas que vivían no 2009 baixo a soleira da pobreza en canto a nivel de renda era de 421.910 (15,4%).

Pero todo isto, despois de dous anos máis de deriva e de ilóxicas políticas de axuste que só procuran subtraer diñeiro –salarios máis baixos por máis horas de traballo; máis carga impositiva indirecta...- das mans dos traballadores e traballadoras, de seguro, aumentou.

E non deixará de aumentar, xa que as consecuencias do desastroso axuste neoliberal, que se basea na imposibilidade de aplicar unha verdadeira progresividade fiscal que grave aos máis ricos e impide unha re-distribución da riqueza máis equitativa e solidaria ao mesmo tempo que amputa a calidade dos servizos públicos, aínda se farán notar con máis forza no ano 2012.

O número de persoas que ten verdadeiras dificultades para pagar a hipoteca non deixará de medrar. Onte mesmo sabiamos que no último trimestre máis de 16.300 fogares foron roubados das mans das persoas que levaban anos pagando e foron entregados aos donos do capital. Sen vivenda, pero con hipoteca pendente (que pensen os futuros votantes quen dixo non á dación mediante lei). O pasado mes de setembro a lacra do paro voltou a medrar. Os datos migratorios son claros: Galicia emigra. Aquí, sinxelamente, a xente, os mozos e mozas formados, sinten que non hai futuro. Que hai que marchar. Fálase de xeración perdida.

A situación actual merece un reseteo en toda regra das leis que impiden a existencia dunha verdadeira democracia. Merece un basta xa e que as dúas facianas da mesma moeda queden reducidas a mera contemplación da transformación. Pero mentres, como mal menor, é preciso que exista, aí onde se formulan as leis de axuste, unha forza política o suficientemente forte para facer virar cara a esquerda a formulación desas leis para que todos podamos vivir nesta sociedade en igualdade e con perspectiva de futuro.

Xabier Ron

9-outubro-2011

Descargar informe EAPN en pdf


SOBRE UN MANTO DE ESPIÑAS...


Pobreza, erosión da dignidade que se leva, pouco a pouco...todo?

Capitalismo, sistema que enriquece a uns poucos sobre os dereitos sociais, económicos, culturais, vitais de todos os demais.

Individualismo, sistema conceptual sobre o que se fundamenta o capitalismo para fragmentar a sociedade

Éxito, a falacia introducida mediante modelos culturais (cine, tv, publicidade, política) no imaxinario individualizado.

Competitividade, método de acción que vulnera a cooperación e a solidariedade, que se introduciu até nas soleiras das Leis de Educación.

Liberdade, mentira empregada polos aduladores dos mantras anteriores: individualismo-éxito-competitividade. Unha mentira que cheira cando nos contedores as mans de cada vez máis persoas procuran alimento e outros obxectos. Non hai liberdade nas colas da marxinalidade á que nos lanza a pobreza.

Vivimos nunha fosa chea de auga sucia. Os pés sobre un manto de espiñas cravadas. Nos ollos unha vendaxe de papel rugoso e pegañento. Na mente o inoculado virus do capital que impide as sinapses liberadoras e emancipadoras. Así camiñamos. Queremos seguir camiñando así?

(imaxe de Josetxo Ezcurra, publicada hoxe en Rebelión)

samedi 8 octobre 2011

ASSEZ AU NOM DE LA DIGNITÉ HUMAINE


Cada vez estou máis convencido que as letras do rap supliron a todos os demais xéneros, preocupados por laios cáseque preguiceiros sobre amores ou desamores dunha forma indiferente ao que acontece. Mesmo algúns agochando a carencia de mensaxe debaixo do emprego da fala inglesa (mercado chama).

Por iso, estoulle agradecido ao Wachy, antigo alumno, que me puxo no sendeiro desta rapeira arxentina residente en Francia. Déixovos con Assez au nom de la dignité humaine! (Basta, en nome da dignidade humana), con Cinquième soleil, e la rage (a raiba)

Aquí tedes unha ligazón á súa páxina web Keny Arkana.

A verdade é que me gustan a firmeza e dureza das súas palabras que escapan das redes institucionalizadas con furia pra atopar a liberdade de dicirse...

ESCURECEMENTOS


Erguerse un sábado e acoller a rutina aprendida de meu pai en Francia de mercar un xornal, de información seria. Antes, ben antes, era motivo de ledicia compartilo co fumegante café con leite. E deixarse levar polas "verdades", "medio-verdades" e "mentiras" da prensa. Xogar a ver o verdadeiro alcance detrás da faciana da palabra escrita.

Hoxe o ritual é doroso. Xa non é un xogo. Nen sequera se acada a crear unha "mentira". A verdade do capitalismo salvaxe estourou. Levouse por diante a absurda idea de que todos podíamos vivir coma "ricos". Así xurdiu a gran mentira da globalización capitalista.

O euro si, euro non. As decisións contrarias á lóxica, que abafan o poder de recuperación dos traballadores e traballadoras. A absoluta e total carencia de canles laborais serias e estables para os milleiros de mozos e mozas preparados. As acusacións varias e diversas de malversación de diñeiro público. As millonarias cantidades que perciben algúns, de tal forma que insultan aos que, por necesidade, aceptan salarios ínfimos e desexarían seren mileuristas. As permanentes e crecentes expulsións de persoas dos seus fogares, aos que accederan baixo a hipnótica mentira do capitalismo (neste último trimestre máis de 16.300 fogares que se viron roubados e entregados aos donos do capital (a gran banca). Máis traxedias no tráxico camiñar do pobo.

As terras soñadas do capitalismo salvaxe son hoxe terras para a fragmentación, para a desestruturación, para a perda dos elos identitarios que fornecían un espazo de seguridade. Abrir o xornal deixa só unha verdade para o pobo: a imperiosa necesitade de emigrar, de deixar a terra para atoparnos de novo.

Un longo éxodo do chamado primeiro mundo que se suma aos éxodos obrigados por fames, guerras e outras causas que emanan da violación de dereitos humanos....Si, unha viaxe que moitos queren sexa momentánea. Outros, enfurecidos, berran que marchan para non voltar a unha terra mal gobernada, unha terra xa inhóspita, tal como lle sucede ao pobo grego. Marchar para atoparnos, ....pero, atoparémonos? ou cristalizarán as nosas individualidades en feridas permanentes?

Entón, pregunto, como é que moitos sectores sociais prefiren seguir ollando só detrás da densa néboa?

A escura idade que nos fai vivir o capitalismo salvaxe chegará a un punto de non retorno. Só será para ben se o pobo actúa con intelixencia democrática. De non facelo, viviremos escurecidos e pode que para sempre.

lundi 3 octobre 2011

DISOLUCIÓN DO APARATO POLÍTICO DE ETA...ANUNCIA LE MONDE

Le Monde, en edición do domingo 2 de outubro-luns 3 de outubro de 2011, recolle, na súa páxina 6, dedicada ao eido internacional e a Europa, que o "appareil politique de ETA annonce sa dissolution" (o aparello político de ETA anuncia a súa disolución).

Le Monde recolle a nova do xornal Gara (publicada sábado pola mañá) e só vou citar o inicio dunha nova que debera ser ampliada e ecoada...mais...como non vexo moita prensa española, recoñezo que non sei se esta nova foi analizada como debera ser.

"Deux membres d'Ekin, l'organisation -interdite- de l'appareil politique de l'organisation indépendantiste armée basque ETA, ont annoncé la dissolution de cette structure, a annoncé samedi matin 1er octobre le journal quotidien Gara" (vése que a redundancia está permitida)

(Dous membros de Ekin, organización -prohibida- do aparello político da organización independentista armada vasca ETA, anunciaron a disolución de esta estrutura, anunciou sábado 1 de outubro pola mañá o xornal cotiá Gara)

dimanche 2 octobre 2011

SOBRE VOTADE A DESGLOBALIZACIÓN, de Arnaud Montebourg


Montebourg pode resultar un descoñecido para o gran público galego. Non así en Francia, lugar de nacemento do autor e do libro (Votez pour la démondialisation!), como se verá ao longo destas liñas. O libro, traducido por Núria Petit Fontseré, editado por Paidós (2011), é interesante e esperta reflexións, encontros e desencontros. En Francia teñen lugar unhas primarias no Partido Socialista, onde concorren até 6 persoas (Martine Aubry, Francois Hollande, Ségolène Royal, Manuel Valls, Arnaud Montebourg et Jean Michel Baylet). Só co seu número o PS dá unha lección de democracia que as estruturas dos diferentes partidos políticos no noso país aínda non son quen de soportar, mesmo de imaxinar sen convulsións. Lonxe de producir desmembramentos e profecías de rupturas, afortálase o diálogo de propostas e iniciativas. Os diferentes contrincantes socialistas ofrecen as súas propostas ao gran público encamiñadas a saíren da crise. Algúns, en forma de libros, feito editorial de relevo en Francia, porque o electorado merece toda a información posible. Enténdese así o debate a seis que houbo na televisión francesa. Que lonxe queda, desde logo, este noso país! Só hai que pensar no que sucedeu no PSOE coa designación do seu candidato.

Arnaud de Montebourg é un dos que se postula como candidato para enfrontarse ao pequeno Napoleón. E ofrécelle ao seu electorado un libriño ben escrito, sen florilexios retóricos, con anécdotas exemplarizantes, sobre a súa proposta que se resume no título do libro: votade desglobalización.

De primeiras, Montebourg é audaz. Pero non nos enganemos. Desde a cita de John Maynard Keynes, que adorna a soleira do libro, un xa ten un indicio de por onde pode ir o programa de Montebourg: un retorno ás supostas bonanzas do capitalismo de rostro humano anterior á vaga neoliberal.

A lectura do libriño confirma esta primeira impresión. No fondo, Montebourg apela a unha verdadeira socialdemocracia. Non contesta o sistema capitalista. Non ofrece unha alternativa a este, senón que quere poñerlle o freo, reintroducir mecanismos de regulación. El mesmo recoñece que a desglobalización que propón “es, ciertamente, un proyecto moderado” (p. 62).

Coincido co autor na exposición das devastadoras consecuencias do libre comercio: “deslocalizaciones en serie, destrucción de empleos y de herramientas de trabajo, disminución de los salarios y las rentas del trabajo por la presión a la baja. (...). El chantaje de la deslocalización y el desempleo se ha convertido en una forma normal de gestionar las grandes empresas” (pp. 26-27). Non deixa só impresións: ilustra cuantitativamente as súas denuncias empregando datos. E, podedes imaxinar que son moi preocupantes para os franceses. Pero, se se compararan cos nosos....até poderían sorrir. Onte aínda (sábado 1 de outubro) en Le Monde era noticia -por imposible de concebir na mentalidade francesa?-, o feito de que as administracións públicas en España pagaban con 300 días de retraso, coas graves consecuencias que isto ten para autónomos e pequenos empresarios. Comparto tamén a denuncia da austeridade neoliberal que é o pan noso de cada día nestas terras: “la austeridad es el remedio que mata al paciente. Es el empobrecimiento paulatino y constante de quienes sólo disponen de su trabajo para (sobre)vivir” (p. 77).

As críticas máis duras diríxense ás grandes empresas e ao seu escenario de decisións, a bolsa, á OMC, e sobre todo á doutrina do libre comercio: “ha cavado de esta forma la tumba de la política, ha significado la muerte lenta del derecho de los pueblos a elegir libremente su fiscalidad, su derecho laboral, su nivel de salarios. Ha secuestrado la soberanía de los pueblos” (p. 31). No tocante aos Estados di que “se han dejado desarmar y atrapar en las redes de esta economía del chantaje” (p. 32). Non comparto a descarga de culpa do Estado, xa que as oligarquías puideron facer o seu tesouro grazas á complicidade da clase política que goberna que, as máis das veces, pertence, ela tamén a esa oligarquía (no capítulo titulado “la traición de las élites”, pp. 39-41, semella darnos a razón). Por iso, non é raro comprobar como antigos cargos da política española ocupan postos de relevo nas grandes empresas ou na banca.

“Se mire como se mire, el sistema ya no se aguanta. Fin de partida para ese mundo del libre comercio sin freno, tan desequilibrado que ya no es útil para nadie” (p. 37). O que está en xogo é poñer freo ao libre comercio. Regulalo. Controlalo.

No capítulo chamado “entre el socialismo del callejón sin salida y el socialismo de la deriva” (pp. 42-45) vemos alusións aos seus contendentes, dos que quere desmarcarse. O primeiro socialismo é identificado co socialismo redistributivo. O segundo co socialismo de axuste, o que se quere adaptar ao neoliberalismo (identificable co realizado tanto por Zapatero –entón pregúntome se é socialismo- como por Sarkozy). Neste capítulo declara a súa intención programática: “no soy candidato a gestionar ese sistema que destruye el planeta, esclaviza a los hombres y aniquila su derecho a decidir. Soy candidato a la transformación de ese sistema” (p. 44). Esa transformación chámase desglobalización, recuperando o concepto expresado polo sociólogo Walden Bello. Para nós, en tanto que segue co mesmo sistema de base, é reformismo.

A continuación, expón as liñas mestras do programa, “un proteccionismo moderno verde y europeo” (p. 46) e, xa queda confirmada a perspectiva política: “El proteccionismo europeo verde y a la vez social es el keynesianismo del siglo XXI” (p. 47). Procura explicar as súas bases e marcar distancias co “proteccionismo” da extrema dereita e insiste nas bondades do proteccionismo que propón (con certa dose de inxenuidade, xa que semella que só con desexar esa desglobalización o resto (mellores salarios, servizos públicos fortes, respecto polo medioambiente...) chegará por si mesmo).

O seu proteccionismo linda co concepto da soberanía alimentar cando formula a necesidade de establecer circuitos curtos de comercialización (p. 56). E insiste en que “la escala local y nacional debe tener prioridad en la producción industrial siempre que la producción pueda hacerse a costes razonables” (p. 53). O problema reside na teima reindustrializadora (a pesar da fiscalización verde que quere impoñer, o planeta non pode soportar unha vaga industrializadora por doquier), e quen establecerá o alcance dos “costes razonables”.

Montebourg non perde de vista a dimensión europea. Mantén o discurso francés da construción económica da UE e insiste na importancia do eixo franco-alemán facendo pasar a desglobalización por Alemaña (pp. 63-71). Este reducionismo é perigoso para os países menos favorecidos da Unión Europea e impide, en esencia, a construción dunha Europa dos pobos, baseada en criterios sociais e económicos harmonizadores.

Non comparto algunhas das súas ideas proindustrializadoras e critico, entre as 17 propostas programáticas que realiza (pp. 72-75), a carencia de concreción programática dalgunhas das propostas asi como a inexistencia daspectos que considero necesarios como “decrecemento planificado e sustentable”, “democracia participativa”, “fiscalidade progresiva”, “nova filosofía do traballo”, “mantemento do carácter público dos servizos públicos esenciais” (hoxe, por exemplo, en Francia púxose en marcha o pagamento dunha taxa de 35 euros para actos xudiciais, o cal dificultará o acceso á xustiza), “antimilitarismo e cultura de paz”, etc., amais de que considero moi dubidosa a existencia dun capitalismo de rostro humano, xa que, cando mellor lle saíron as contas en Europa, foi a costa de poñer o pé sobre os dereitos e a soberanía de moitos pobos do mundo.

Con todo, recomendo este libriño e veremos se é quen de mobilizar ou non ao electorado socialista nestas primarias.

Xabier Ron (2-outubro-2011)

P.D. Tendo en conta as primeiras reaccións ao artigo en GC, reparo en que, por norma, non se entende nada. A ciencia e a dialéctica, neste país, tal como fan os políticos e tal como queren algúns preclaros pensadores...non teñen cabida nos marcos de pensamento. E segue confundíndose absolutamente todo. En fin, temos o que merecemos, sen dúbida.

samedi 1 octobre 2011

ASSOMMONS LES PAUVRES!, de SHUMONA SINHA


Caeu nas miñas mans coa forza do sortilexio. Coa mesma forza evocadora do seu título, que nos leva a un poema en prosa de Baudelaire. Unha palabra directa. Bate como as ondas do mar embravecido nas rochas. Tivo consecuencias negativas para a autora, á que botaron fóra do seu traballo. Reproduzo só o inicio. Por suposto, estouno lendo en francés, editado neste ano que corre por Éditions de l'Olivier:

"Farta e aturdida, déixome ir no húmido chan da miña celda mentres sigo pensando nesas xentes que invadían os mares e, como medusas rexeitadas, que se lanzaban sobre as ribeiras estranxeiras. Recibíamolos en despachos semiopacos, semitransparentes, nas zonas periféricas da cidade. Encargábame, como tantos outros, de traducir os seus relatos dunha lingua a outra, da lingua do que require á lingua de acollida. Relatos con sabor a bágoas, ásperos e crueis. Relatos de inverno, de choiva sucia, de rúas lamacentas, de interminables monzóns, como se o ceo fose estourar.

Nunca puiden imaxinar que o camiño sería tan curto, que habería un sendeiro, un atallo entre as salas de interrogatorio e a húmida dependencia da comisaría onde, desde onte, non deixo de debuxar a árbore xenealóxica da miña familia, as liñas do meu pensamento e das miñas vagabundaxes, as combinacións do tempo e do espazo, para xustificar o meu percorrido e reconstruír a escena, para que se entenda o meu súbito desexo de bater no home, un deses inmigrantes, na testa cunha botella de viño. Eu, que collín a botella sen ollala, que a erguín notando o seu peso cando a apreixei para que non esvarase da miña man, apuntei á testa, chea de xenreira e zumegante de insultos, e batín nela."

MON AMOUR. HISTORIAS DE MUROS


Déixovos cunha reflexión sobre as consecuencias das fronteiras inventadas.

Trátase dunha montaxe artítica realizada por MAYSUN CHEIKH ALI MEDIAVILLA, galardonao co PRIMEIRO PREMIO en LÚMEN_EX 2010 Premios de Arte Dixital / Digital Art Awards Universidad de Extremadura, Spain.

dimanche 25 septembre 2011

POLDRAS NO "GATO CÓSMICO" DE COMPOSTELA


O amigo Poldras inaugura en Compostela unha mostra da súa valía creativa. É no Gato cósmico. Déixovos co texto que remitiu. Anímovos a dar unha voltiña.


"Unha escolma da gráfica máis representativa, nas que a composición xoga con figuras humanas ás veces acompañadas doutros elementos.



Son obras abertas no senso tradicional do termo, xa que presentan figuras que se intercambian entre as estampas e aparecen en diferentes gravados ao mesmo tempo, ampliando o seu significado e capacidade de evocación, de xeito que unhas complementan a outras. Pero non hai un carácter lineal nin de argumento, a plástica é a que rixe as leis de relación, ou más ben a falla de leis.
O gato cósmico mostra, este outono, algúns deses gravados, dando un paso máis, xa que coas estampas veranse mesturadas as propias matrices, e o branco da parede, coa mesma importancia que nos gravados ten o papel en branco, definidor dun espazo que ás veces ten dúas dimensións e ás veces tres. Tamén atoparedes algunha terracota"

Inauguración o luns 26 de 20 a 21h

Rúa Concepción Arenal nº1 local 4
15702 Santiago de Compostela

RETORNO ENTRE AS FENDAS

Despois do silencio, o retorno entre as fendas do pensamento cicatrizado.
Xorden, como abellas co desexo de libar, as linguas afiadas que xa apuran descensos aos infernos.
Os tempos son escuros, porque escura é a dereita, sempre o foi.
Non agardo nada do 20-N, nada no sentido realmente reparador, recuperador, que faga abrollar a frol da esquerda en Galicia e en España. Todo o que non sexa iso, será reducionismo. Contentarse cunha tirita.
O capitalismo e a dereita están habituados a esas vandaxes. Permíteas. Niso, penso, está acertado Ernesto Castro, Contra la postmodernidad (Alpha Decay, Barcelona, 2011). E sabe, perfectamente, agochar as súas verdadeiras intencións:
"Lo radical-postmoderno es el chivo expiatorio al que recurre un capitalismo con rostro humano que simula responsabilidad ecológica, cuidado de lo auténtico, filantropía para con el desvalido, y respeto de las diferencias" (p. 51)
A enfermidade actual non se cura cos remedios postos en marcha que só saben fortalecer ao sistema capitalista que, non o esquezamos, somete ao ser humano á súa propia des-humanización.


samedi 2 juillet 2011

ECOLOXÍA CREATIVA

ECOLOXÍA CREATIVA

REDUCIÓN DE PRODUTIVIDADE (MENOS APRESURADA)
REUTILIZACIÓN REFLEXIVA E CRÍTICA DAS MIÑAS LECTURAS
R
ECICLAXE EN NOVOS ESCRITOS (INTERTEXTUALIDADE OU TRANSFORMACIÓN)

PAUSA


UNHA RUPTURA DA VELOCIDADE Á QUE NOS SOMETE O CAPITAL

LENTITUDE

NON ESTAMOS TODOS DEMASIADO ATRAPADOS?


DEMASIADA COTA DE PROTAGONISMO PARA A PANTALLA DIXITAL?


QUIZAIS SEXA PRECISO AFONDAR
NO SENDEIRO DA FILOSOFÍA


ATÉ DENTRO DE POUCO...


PAUSA E DESPEDIDA

dimanche 19 juin 2011

NA SOIDADE DEPRIMIDA


Pálpebras aradas na lembranza
niño dun mel xa zugado

reabro hoxe o teu azul
e adormecen os soños da eternidade

O meu canto é cansancio
que se perde no silencio

mans estragadas de tanta terra
mans devecendo mans

Non hai proxecto para este agora

que se dilúe no frío
e treme na soidade deprimida
dun beizo querendo amar


Perdinme no teu rostro
e atopei o sentido do amor
para perdelo
todo
atado á cadea
do incerto
adaxio

saber se me amas

ou non

sempre agardando por ela, 19-xuño-2011

vendredi 17 juin 2011

UN CAMIÑO SEN SINALAR


A GRAN VÍA NON TEN PORTAS.
MILES DE CAMIÑOS DESEMBOCAN NELA
proverbio Zen (tomado de E. Morin)

Comeza Edgar Morin o seu último e fascinante libro (La Vía, Paidós, 2011) citando ao gran filósofo Ortega y Gasset, "No sabemos lo que pasa y eso es lo que pasa". Esta cita lígase co que vou escribir en graos diferentes. De seguro que descubrides por que. E, coma sempre, trátase dunha reflexión personalísima.

Movementos en contra do estado actual das cousas, de como os que desgobernan pervirten a democracia, afirmase, xurdiron coma un poderoso e enorme eco do libriño de Hessel. Levan, mesmo, no xogo que tanto gusta ás modas e aos medios, o nome de "Indignados", 15 M (co sempre presente xogo memorístico de números e letras de lembranzas moitas veces funestas) e DRX/DRY (acrónimo que, no caso castelán, lembra unha marca elevada en espírito). Todos compartindo o xiro actual de ser...noticia. Tan noticia que, nun país pouco dado á reflexión, á análise e ao pensamento tranquilo e meditado, xa xorden libros -con que facilidade se pode editar cando algo é "moda", para ben ou para mal- e todo un (lucrativo?) negocio editorial con literatura de corte pamfletario.

Recoñezo que son demasiado reflexivo, racional, pero sempre ben acompañado da empatía necesaria (son un sentilectual, que diría o mestre Galeano). E vexo en todo o que acontece en España, en Galicia, demasiadas sombras.

Na miña reflexión entran as numerosas lecturas, imprescindibles para dar bagaxe teórica á praxe vital. Non entendo a tese sen praxe, e esta sen aquela tampouco. Así é como vivo a miña actividade política. Son un homo politicus desde que saio á rúa e decido, por exemplo, desprazarme en bici para non usar a miña scooter e aforrar en enerxía fósil e gañar en saúde. Cando escoito a alguén dicir que é "apolítico" teño medo, xa que sinala desapego e indiferenza ao que acontece e, peor, desapego ou descoñecemento da carga ética que debe impregnar toda acción vital (a solidariedade comeza aí). E todo, todo, ten consecuencias.

Nas sombras aludidas advirto moita distancia entre o formato teórico e a praxe. Moito desexo de experimentación, pero pouca formación. Pouca reflexión. Demasiada presa. Como procurando titulares de forma constante aos medios de desinformación. O mal (ou é o que procura de forma intencionada?) do tempo tecnocapitalista. Vexo que se mutila o coñecemento, espallándoo en compartimentos estancos, mal comunicados. [Mentres o feito de estarmos en guerra e matarmos inocentes...pasa diluído...máis ben...tan difuminado que ninguén pensa niso].

Volvín a ler os postulados básicos do movemento 15 M, ou Indignados, do que semella separarse o DRX/DRY. E, logo da primeira vez que o fixera, díxenme: "vaites, velaí un movemento de esquerdas"; "ben, marabilloso, por fin o pobo esperta do letargo". Mais cando vin que no saco das circunstancias metían/medían a todos por igual, xa sospeitei unha certa confusión ideolóxica. E cando escoitei a un voceiro defender/promover o abstencionismo (no que metía ao voto nulo e ao branco, tamén por igual) xa tremei un pouco máis (beneficio para a dereita, díxenme daquela...e non me equivoquei).

E é que estou convencido que só poderemos mudar a faciana se nas institucións, dominadas agora polas dereitas económica e social, logramos invertir a correlación de forzas actuais e entra a esquerda alternativa, transformadora, anticapitalista. E isto cunha sociedade empoderada, claro! Holloway, sabémolo, deixou escrito que podemos cambiar o mundo sen tomar o poder. Pode ser, se ben teño moitas dúbidas de que sexa posible. Pero, desde logo, nunca sen construír a hexemonía, tal e como a definiu Gramsci.

No que segue, consigno algunhas eivas que anotara daquela sobre as decisións-declaracións de ACAMPADA SOL o 20 de maio de 2011: non vexo citado o decrecemento equilibrado no norte, para redistribuir no sur; non vexo unha chamada urxente a outro sistema económico, vexo reformas, non alternativa ao sistema capitalista; cando falan de libre circulación de persoas...fanno en relación á Constitución Española...; no tocante ao FMI e BCE non hai que reducir o seu poder...hai que transformar ditas entidades en instrumentos públicos de cooperación (como mínimo); poucas chamadas reais vexo a unha nova filosofía ecolóxica, a Nai-Terra...practicamente ausente desta declaración de principios.

O 22 de maio falan de medidas para a "regeneración de nuestro sistema político y económico", mais, de novo, e non só no que se refire a este carácter meramente reformista e, xa que logo, continuista do sistema capitalista, hai eivas: a) non se pode ligar un posible cambio da idade de xubilación "hasta acabar con el desempleo juvenil": cómpre non traballar máis por menos...ISO NUNCA!; b) non vexo nada sobre progresividade fiscal e redistribución da riqueza a partir da mesma; c) de novo...todo queda nunha "interioridade": e, por non ver, no tocante a esta interioridade, non vexo un cuestionamento da monarquía; e segue sen aparecer como se merece a Nai-Terra...

Aparece unha entrevista, e leo: "las personas que estamos aquí somos apartidistas y no tenemos intención de cambiar de gobierno ni de sistema" (p. 17)... Curiosa afirmación...pero que permite refrendar o espesor xa non da sombra, senón da néboa epistémica, ideolóxica e formativa. Se non se quere cambiar de sistema, que é o que provoca todos os males...para que todo o cambalache? Como se pretende construir a hexemonia que conduza a un horizonte de emancipación?

Paradoxo, ou non, vexo os artigos de opinión de persoeiros ilustres que se lanzan ás redes do entusiasmo. E vexo nas súas palabras unha conciencia da dimensión planetaria, e tamén da necesidade de cambiar de sistema. E tamén algún que outro escrito posterior ao 22 de maio, días das eleccións autonómicas e municipais, moi interesante, coma o de Benjamín Balboa, publicado inicialmente en Kaos en la red. Interesante porque amosa o carácter amorfo, pouco consistente que tiña (ten?) o movemento. Ou tamén recomendable a visión de Manuel Freytas sobre a "Guerra de Cuarta Generación" (a da era TIC). [Non comento nada do que escribe Enrique Dans...."considerado uno de los promotores del movimiento 15-M" (p. 51) (e eu engadiría o da sospeitosa plataforma nolesvotes)].

Na publicación Indignados (Mandala Ediciones), de onde procede todo o que comento, e que puiden descargar do portal www.rebelion.org, vexo unha masa demasiado heterodoxa, demasiado amorfa. Precisa coller forma e identificar de forma clara aos culpables do naufraxio actual. Culpar a Cayo Lara, por poñer un exemplo recente, de ser responsable...demostra que o faro ideolóxico que debera servir de guía lévaos á confusión.

O movemento precisa ter forma, ser recoñecible. E iso só se fai sabendo que camiño hai que tomar cando se chegue ao cruce das dúbidas. Serán quen de coller o camiño no que transite a alternativa anticapitalista, decrecementalista, antimilitarista?

mercredi 8 juin 2011

INSOLVENTES! CARTA ENFURECIDA DUN ANÓNIMO FRANCÉS


Acaso abraia que case toda a literatura panfletaria indignada proveña de Francia? Hessel, os economistas aterrados, Attac, e agora un autor anónimo. Recoñezo que me gustou o estilo rápido, o que demostra tamén unha boa tradución por parte de Patricia Cañizares. O carta anónima foi editada por Espasa Libros, e conta con prólogo de Maruja Torres. Son un total de 62 páxinas escritas nun estilo directo, sen retóricas destinadas a desviar a atención do esencial.

O autor escribe a carta desde as beiras do Mekong, desde un pequeno pobo, "asolado polos produtos químicos e os antibióticos, especializado na produción industrial das gambas que logo se comercializan en Europa baixo formas irrecoñecibles", onde a esperanza de vida é de "46 anos". "Aquí podo comprobar todos os días os perxuízos do capitalismo, os danos terroríficos do consumo irresponsable dos ricos. Estos ricos fan que os pobres (...) vivan en condicións que vós non desexariades sequera para os vosos cans" (pp. 44-45).

O autor describe como principiou sendo un cidadán normal atrapado pola rede que tupen os axentes do capitalismo. Ter unha vida artificial conformada por cousas que se posúen...a costa de vivir hipotecados...a costa de sempre estar pendentes dos créditos...a costa de non poder facerlles fronte e de caer...simplemente caer.

Con 60 anos, decide deixalo todo, "deixar de mentirme" (p. 10), "necesitaba liberarme (...) das obrigas materiais alienantes. (...). Necesitaba liberarme de toda a estupidez consumista" (p. 11).

Alerta sobre a mentira, e sobre o medo paralizante no que viven as familias endebedadas. "Algunhas destas familias tremen ante a idea do paro, da separación, e aceptan todo tipo de concesións, todo tipo de humillacións, todo tipo de miserias salariais por traballos imposibles; outras están na rúa porque xa cruzaron o río, porque xa chegaron á insolvencia total; e algunhas, incluso, atópanse ao bordo do suicidio" (p. 12)

Trátase dunha carta escrita por unha persoa culta, informada do mal que provoca o capitalismo. Fai autocrítica da súa cegueira, da súa propia indiferenza para vivir coma un cidadán normal.

Pero quere que a situación mude. Por iso escribe, para que a xente abra os ollos.

"Si! É necesario que este sistema da lenta agonía, mantido sabiamente polo capitalismo, as multinacionais, os bancos e os seus Estados mediante o engano aos seus cidadáns-clientes, se derrube sobre si mesmo, que non se teña máis de pé!!

Non quere ser cómplice da morte. Mentres escribo isto milleiros morren de fame. "Como podemos ser cómplices desta máquina que mata con total impunidade, que sacrifica con total indiferenza? Como podemos ser cómplices dun sistema letal que condea sempre aos máis débiles?" (p. 32) E ilustra con Francia: 4 millóns de parados, 6 millóns de sobreendebedados, entre 7-9 millóns por debaixo da soleira da pobreza. E logo exemplifica co mundo. Coa desfeita ecolóxica que causa o noso modo de vida depredador e asasino. "Mulleres e nenos extenuados por mor de traballos sumamente duros, contaminantes e canceríxenos". "Comunidades ancestrais perseguidas e exterminadas por uns cantos buracos negros de petróleo"....

Propón catro normas esenciais: 1) aforrar de forma solidaria e coherente; 2) non pedir prestado diñeiro nun contexto deshonesto; 3) practicar a austeridade intelixente e responsable; 4) prever con lucidez e realismo os recursos da terra no futuro, en 2050, cando sexamos 9 mil millóns de persoas (p. 37). Todas son importantes e o autor anónimo descríbeas con acerto. Quédome coa 3. "Desde a infancia, hai que tomar conciencia de que non é necesario gastar para vivir nin desbaldir o que lle roubamos ao porvir e a outras poboacións pobres. Esta arma [refírese á austeridade] precisa dunha xestión correcta e equilibrada do pracer e da verdadeira necesidade, da pulsión e da reflexión" (pp. 46-47).

E gústame a súa reflexión sobre o canibalismo do capitalismo. "O capitalismo, mutación moderna e extrema do instinto de supervivencia nun canibalismo desenfreado, nun capibalismo insaciable, transformou o homo sapiens (denominación desacreditada) en homo capitalis. (...) xa non é un lobo para o home, é unha larva mortal e necrófaga, un virus destrutivo" (p. 51).

Si, non hai solución para todas as persoas nesta filosofía destrutiva. Cómpre novas vías de produción de recursos para o equilibrio da vida na terra. Se os países emerxentes se poñen ao nivel de occidente, serían precisos 30 planetas para que a nosa especie siga existindo en 2050. Claro, os capitalistas prefiren pensar que eles formarán parte do 20% que vivirá a expensas do 80% restante.

Pero iso é tolerar o asasinato en masa. Iso é o que queremos?

vendredi 3 juin 2011

SOBRE PREDICIÓNS ECONÓMICAS QUE PASAN DA TERRA...PARA MATALA UN POUCO MÁIS


Decepción. Recoñezo que algo intuía. Mais, a lectura inicial do libro Futuros Imperfectos (Urano, Barcelona, 2011), de Daniel Altman, resúltame decepcionante.

A introdución indica que nos atoparemos cun estudo de predicións económicas a longo prazo. Cando lle leo que "en la dos últimas décadas, hemos visto como cientos de millones de personas escapaban de la pobreza" (p. 11) penso nas dúas lecturas posibles: a primeira, a que el lle dá: que o mundo é moito máis xusto no periodo 1990-2010; b) que as persoas escapaban, literalmente, da pobreza que o sistema lles regalaba. E, considerando, o estado actual do mundo, penso máis en b) que en a).

Un segundo aspecto que tamén me raia: o termo crecemento económico. E veremos que, logo do reconto que realizo no primeiro capítulo dedicado a China, non é esaxerada a miña percepción. E, desde logo, o que xa me anoxa é esa nula modestia e humildade ao pretender que o seu libro pode cambiar o futuro coas súas predicións. (Mi má!)
***
Entro no primeiro capítulo (China se enriquecerá y luego volverá a empobrecerse) coa idea de que, nalgures, verei introducida a dimensión ecolóxica, a capacidade de reposición da terra, os seus límites como límites consubstanciais ao propio "crecemento económico". Pero errei.

Enxalza os procesos de migración rural-campo en China como positivos, asi como o proceso urbanizador que lle vai emparentado. Para min, equivócase de cheo. E máis se non esquecemos os dramas humanos e a desposesión que provocaron a expropiación forzosa de terras produtivas, quen de alimentar as familias. O desprazamento aos cintos das urbes non significa, forzosamente, prosperidade e provisión de servizos básicos.

En 20 páxinas que dura o capítulo, emprega case 60 veces os termos crecemento económico, converxencia, ou formas verbais de converxer e crecer. Este autor é, decididamente, un apoloxeta do crecemento económico, a través da teoría económica da converxencia condicional, coas graves consecuencias que isto ten para o noso planeta enfermo. Como é posible que pretenda que todos converxan na idea de crecemento económico occidental se sabemos o que iso significa para a sustentabilidade e habitabilidade da Terra?

Demostra, ademais, pouco tacto ético, xa que ataca as raíces culturais chinesas, o confucionismo, porque "aunque pueden tener beneficios a nivel social, no conducen necesariamente al crecimiento económico" (p. 31). Ou sexa, o que beneficia á sociedade é negativo, fronte ao crecemento económico que si sería positivo???? Pois, para min, a competitividade é un cancro para o benestar da sociedade e defendo que a idea do confucionismo de que debe prevalecer o ben colectivo sobre o individual merece todo o meu respecto.

Na súa análise (sic) vese que defende de forma manifesta o libre mercado como o máis intelixente dos procedementos para o "crecemento económico" e, cando critica a Suecia (pp. 34-35), faino de tal forma que dá a entender que a democracia é contraria á intervención do Estado en materia económica e financeira: "Suecia, país democrático desde hace décadas, mantuvo una intensa involucración del Estado en la economía hasta hace una década". Pero, diríalle eu a este apóstol do libre mercado: Quen salvou aos bancos da quebra? Quen salvou ás grandes empresas da volatilidade? O diñeiro de todos e todas, para a nosa desgraza, a través do Estado.

Na súa defensa dos países capitalistas (EE.UU, UE) ignora as enormes bolsas de pobreza que xera un sistema que expulsa aos máis débiles ás marxes da sociedade (hoxe, Rebelión informaba que 1 millón de persoas en Nova Iork pasan fame) e non se ve nada de crítica aos modelos de "crecemento" baseados no espolio e no desbaldimento. Mesmo dá a entender que nestes países a transparencia é de rigor no marco das decisións económicas.

Pregúntome, con sinceridade, en que mundo vive este autor?

Seguirei lendo os demais capítulos para ver se introduce nalgún momento a imprescindible variable ecolóxica. Só un decrecemento equilibrado no Norte enriquecido e unha redistribución da riqueza co/no Sur empobrecido permitirán inaugurar un sendeiro máis xusto coas persoas e co planeta. O modelo de vida occidental non pode ser exportable. Sería a morte da terra.